Η ομάδα Playback Ψ στο εξωτερικό

🇮🇳 Μπανγκαλόρ, ΙΝΔΙΑ (Δεκέμβριος 2019)

H ελληνική Ομάδα Θεάτρου “Playback Ψ” ανάμεσα σε 400 συνέδρους από 43 χώρες στο 10^ο Διεθνές Συνέδριο για τον εορτασμό της διαφορετικότητας στην πόλη Bengaluru της Ινδίας (04-08.12.2019) με την παράσταση «Fighting Stigma – Stories Of Oppression and Empowerment».

«Βγαίνω από το σπίτι μου το βράδυ και φοβάμαι, σκέφτομαι τι μπορεί να μου συμβεί, αν θα ξαναγυρίσω χωρίς να έχω κακοποιηθεί ή βιαστεί, όπως έχει συμβεί σε κοπέλες της ηλικίας μου», αφηγείται μια νεαρή Ινδή μπροστά σε ένα κοινό από όλα τα μέρη του κόσμου, διαφόρων ηλικιών και φύλων. Η αφήγησή της αναπαρίσταται στη σκηνή από τους ηθοποιούς και τον μουσικό της ελληνικής ομάδας Θεάτρου «Playback Ψ», με την θεατρική φόρμα «Φώς και σκιά». Μια ηθοποιός εκφράζει στη σκηνή τις σκέψεις της αφηγήτριας, ενώ ακούμε τη φωνή ενός άλλου ηθοποιού ακριβώς πίσω της να εκφράζει την αγωνία της. Το κοινό παρακολουθεί με ένταση και χειροκροτεί την τόλμη τόσο της δήλωσης όσο και της σκηνικής της αναπαράστασης. Βρισκόμαστε στο πλαίσιο του 10^ου Διεθνούς Συνεδρίου Θεάτρου Playback για τον εορτασμό της διαφορετικότητας (“Celebrating Diversity”), που έλαβε χώρα στην Ινδία, στην πόλη Bengaluru, 4-8 Δεκεμβρίου 2019.

Ανάμεσα σε 400 συνέδρους από 43 χώρες, η ομάδα «Playback Ψ» έβαλε τη δική της σφραγίδα, μέσα από θεατρική παράσταση που απέσπασε δυνατές κριτικές και μέσα από εργαστήρια με θέματα όπως τη χρήση του χορικού, το ύφος της υποκριτικής και τον εσωτερικό μονόλογο του ηθοποιού, καταθέτοντας την 15χρονη εμπειρία και αφοσίωσή της στο θεατρικό αυτό είδος. Το είδος αυτό, επινοήθηκε από τον Jonathan Fox και τους συνεργάτες του στη Νέα Υόρκη τη δεκαετία 1970, ο οποίος ήταν παρών στο συνέδριο και τίμησε την ομάδα με την παρουσία του στην παράσταση. Τα μέλη της ομάδας που συμμετείχαν στο συνέδριο – Λάμπρος Γιώτης, Δημήτρης Μπέγιογλου, Χριστίνα Φραγκιαδάκη, Κατερίνα Webster, Αλέξανδρος Μισιρλιάδης – συναναστράφηκαν καλλιτέχνες από διαφορετικά πολιτισμικά πλαίσια, δημιουργώντας ένα δίκτυο ανταλλαγής μεθόδων και τεχνικών στο είδος ενός Θεάτρου Κοινότητας. Άκουσαν αφηγήσεις από ανθρώπους που ζουν στο περιθώριο της ινδικής κοινωνίας, έξω από όποια θρησκευτική κάστα, τους λεγόμενους «ανέγγιχτους», από πολιτικοποιημένους στο φοιτητικό κίνημα του Hong Kong, από transgender άτομα και είδαν αναπαραστάσεις των ιστοριών τους.

🇭🇺 Βουδαπέστη, ΟΥΓΓΑΡΙΑ (Απρίλιος 2017)

ΗΚΩ (I have arrived, I am present) by Playback Psi Theatre Group
Saturday 22 April 2017, at 19.30
MagNet Közösségi Ház
Juhar terem 1062, Budapest, Andrássyút 98

Με την παράσταση ΗΚΩ (έχω φτάσει, είμαι παρών) και με άξονα το προσφυγικό ζήτημα, η ομάδα θεάτρου PLAYBACK Ψ, συμμετείχε στην 3η ευρωπαϊκή Συνάντηση Ομάδων Θεάτρου Playback (20-24 Απριλίου 2017).
Το θέατρο Playback, ένα είδος διαδραστικού θεάτρου, δίνει φωνή στις ιστορίες του κόσμου και μια σκηνή για την παράστασή τους. Η ομάδα των ηθοποιών, που οδηγείται από τον συντονιστή της, αναπαριστά ιστορίες που μοιράζονται οι θεατές, στη στιγμή, μέσα από θεατρικό αυτοσχεδιασμό, με στόχο να τους βοηθήσει να εκφραστούν δημόσια, να ανταλλάξουν εμπειρίες και να ενισχύσουν τους συναισθηματικούς δεσμούς τους μέσα στην κοινότητα που ζουν.
Η ομάδα θεάτρου «Playback Ψ» είναι η πρώτη επαγγελματική ομάδα θεάτρου playback στην Ελλάδα και αποτελείται από 12 καλλιτέχνες (ηθοποιούς, χορευτές, μουσικούς, εικαστικούς, φωτιστές), ειδικά εκπαιδευμένους στο θεατρικό αυτοσχεδιασμό και σε τεχνικές δραματοθεραπείας και ψυχοδράματος. Ιδρύθηκε στο πλαίσιο της Εταιρείας Δραματικής Έκφρασης και Θεραπείας «Παλμός» (αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία) το 2005 από τον Λάμπρο Γιώτη, ψυχίατρο, δραματοθεραπευτή, σκηνοθέτη και διαπιστευμένο εκπαιδευτή θεάτρου playback (Center of Playback Theatre, N.Y). Έως σήμερα η ομάδα έχει μια πολυδιάστατη εμπειρία παραστάσεων σε πολλές θεατρικές σκηνές, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, όπως και σε διάφορα πλαίσια, όπως επιστημονικά συνέδρια, ψυχιατρικά και αποκαταστασιακά, κέντρα αποτοξίνωσης, σχολεία και εκπαιδευτικά ινστιτούτα, γηροκομεία, οργανώσεις για πρόσφυγες, αντιρατσιστικά φεστιβάλ και πολιτιστικές εκδηλώσεις που προωθούν την κοινωνική συμμετοχή.

Η πραγματοποίηση της ευρωπαϊκής συνάντησης στη Βουδαπέστη φέτος ήταν μια παραπάνω πρόκληση για την Ελληνική ομάδα. Λίγα χιλιόμετρα έξω από τη Βουδαπέστη βρίσκεται το ελληνόφωνο χωριό Belogiani (ονομάστηκε προς τιμήν του Μπελογιάννη), που παραχωρήθηκε τη δεκαετία του 1950 από την τότε ουγγρική κυβέρνηση σε 3.000 περίπου Έλληνες πρόσφυγες από την Ελλάδα μετά τον εμφύλιο. Οι άνθρωποι αυτοί, εξόριστοι από την πατρίδα τους, βρήκαν στην Ουγγαρία ένα τόπο να ζήσουν, να εργαστούν, να κάνουν οικογένειες, να δημιουργήσουν. Μετά από χρόνια κάποιοι επαναπατρίστηκαν, πολλοί όμως έχουν βρει εκεί μια καινούργια πατρίδα. Σήμερα λίγοι μένουν στο χωριό αυτό, οι περισσότεροι έχουν εγκατασταθεί στη Βουδαπέστη, όπου έχουν αυτοδιοικούμενη ελληνική κοινότητα. Σε μια χώρα που σήμερα χτίζει τείχη για να εμποδίσει τη διέλευση προσφύγων και ασκεί μια πολιτική οξεία απέναντί στο ζήτημα, η μνήμη της φιλόξενης υποδοχής προσφύγων από την Ελλάδα ακούγεται παράδοξα και προκαλεί τον διάλογο τόσο για τη σημερινή πολιτική κατάσταση όσο και για τη συνείδηση του ανθρώπου στο Δυτικό κόσμο. 

Συναντηθήκαμε στη Βουδαπέστη με Έλληνες από την Κοινότητα, τον Αντιπρόεδρο της Ελληνικής Κοινότητας, δημοσιογράφο Σπύρο Bendeguz Agardi και τον φίλο του Βασίλη Αγγελίδη, που μας ξενάγησαν στο χωριό Belogiani και μας ταξίδεψαν στην ιστορία των Ελλήνων της ομογένειας. Η πραγματοποίηση της ευρωπαϊκής συνάντησης στη Βουδαπέστη φέτος ήταν μια παραπάνω πρόκληση για την Ελληνική ομάδα. Λίγα χιλιόμετρα έξω από τη Βουδαπέστη βρίσκεται το ελληνόφωνο χωριό Belogiani (ονομάστηκε προς τιμήν του Μπελογιάννη), που παραχωρήθηκε τη δεκαετία του 1950 από την τότε ουγγρική κυβέρνηση σε 3.000 περίπου Έλληνες πρόσφυγες από την Ελλάδα μετά τον εμφύλιο. Οι άνθρωποι αυτοί, εξόριστοι από την πατρίδα τους, βρήκαν στην Ουγγαρία ένα τόπο να ζήσουν, να εργαστούν, να κάνουν οικογένειες, να δημιουργήσουν. Μετά από χρόνια κάποιοι επαναπατρίστηκαν, πολλοί όμως έχουν βρει εκεί μια καινούργια πατρίδα. Σήμερα λίγοι μένουν στο χωριό αυτό, οι περισσότεροι έχουν εγκατασταθεί στη Βουδαπέστη, όπου έχουν αυτοδιοικούμενη ελληνική κοινότητα.

Σε μια χώρα που σήμερα χτίζει τείχη για να εμποδίσει τη διέλευση προσφύγων και ασκεί μια πολιτική οξεία απέναντί στο ζήτημα, η μνήμη της φιλόξενης υποδοχής προσφύγων από την Ελλάδα ακούγεται παράδοξα και προκαλεί τον διάλογο τόσο για τη σημερινή πολιτική κατάσταση όσο και για τη συνείδηση του ανθρώπου στο Δυτικό κόσμο. Συναντηθήκαμε στη Βουδαπέστη με Έλληνες από την Κοινότητα, τον Αντιπρόεδρο της ελληνικής Κοινότητας, δημοσιογράφο Σπύρο Bendeguz Agardi και τον φίλο του Βασίλη Αγγελίδη, που μας ξενάγησαν στο χωριό Belogiani και μας ταξίδεψαν στην ιστορία των Ελλήνων της ομογένειας.
Στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής συνάντησης, η ελληνική ομάδα Playback Ψ (Χρήστος Θεοχαρόπουλος, Μαρία Μαραγκοπούλου, Άρτεμις Χατζηαργυρίου, Κατερίνα Webster) πρόσφερε αρχικά ένα τρίωρο θεατρικό εργαστήριο για τους συνέδρους με θέμα «Πρόσφυγας: Ρίσκο ή Ευκαιρία», όπου οι συμμετέχοντες, μοιράστηκαν προσωπικές ιστορίες τους και δοκίμασαν τρόπους αναπαράστασης με τη μορφή του αρχαίου χορικού, ένα θεατρικό μέσο που εκφράζει την κοινή γνώμη, αλλά και τις άλεκτες επιθυμίες των ηρώων, που χρησιμοποιείται σήμερα στο θέατρο playback ως τρόπος αναπαράστασης μιας προφορικής αφήγησης. Στη συνέχεια, δόθηκε η παράσταση της ομάδας με τίτλο «ΗΚΩ», σε δύο γλώσσες, ελληνικά και αγγλικά, όπου συμμετείχαν τόσο σύνεδροι, όσο και Έλληνες από την παροικία της Βουδαπέστης. 

Οι αφηγήσεις που ακούστηκαν και αναπαραστάθηκαν στη σκηνή από τους ηθοποιούς αφορούσαν την ταυτότητα του πρόσφυγα, τις δυσκολίες προσαρμογής και την δύναμη της κοινότητας να εμπεριέξει το διαφορετικό και να εμπνευστεί από αυτό αντί να το απομονώσει. Ήταν μια σημαντική στιγμή για τους Έλληνες της Ουγγαρίας να μοιραστούν στο σήμερα τις μνήμες και τα συναισθήματά τους από τη ζωή τους στο Belogiani, από την προσαρμογή τους στη Βουδαπέστη, από τη σχέση τους με την Ελλάδα σήμερα. Ακόμα, ήταν μια ευκαιρία για τους συνέδρους να έρθουν σε επαφή με τις αφηγήσεις αυτές και να εκφράσουν τις δικές τους – μνήμες, φόβους και ελπίδες μέσα σε ένα κόσμο ρευστό, όπου ο τρόμος και οι διακρίσεις απειλούν καθημερινά, αλλά όπου υπάρχει ακόμη η δυνατότητα για καινούργιους δρόμους συμπόρευσης, για συμφιλίωση με το ξένο και το διαφορετικό.

Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Εταιρείας Δραματικής Έκφρασης και Θεραπείας “Παλμός”
Ψυχίατρος, Δραματοθεραπευτής, Σκηνοθέτης της ομάδας θεάτρου “Playback Ψ»

🇨🇾 Λευκωσία, ΚΥΠΡΟΣ (Ιούλιος 2015)

Η ομάδα Θεάτρου Playback Ψ πρόσφερε ένα διήμερο επιμορφωτικό σεμινάριο για το Θέατρο Playback στη Λευκωσία της Κύπρου. Το κάλεσμα και τη διοργάνωση ανέλαβε η Ντίνα Μουστέρη και το Mersinia Arts Centre, Creative Arts Therapies, με την υποστήριξη της Νόνης Σκοτεινού. Η πρώτη μέρα εργασίας περιελάμβανε την εκπαίδευση των συμμετεχόντων στο αυτοσχεδιαστικό αυτό είδος και κατά τη δεύτερη μέρα συνεχίστηκε η εκπαίδευση, η οποία ολοκληρώθηκε με μια παράσταση Playback από την ελληνική ομάδα. 

🇬🇧 Λονδίνο, ΜΕΓΑΛΗ ΒΡΕΤΑΝΙΑ (Μάιος 2012)